Aan wetenschapscommunicatie kleven grote financiële belangen
Verschillende journalistieke wetenschapsprogramma’s vragen een bijdrage aan wetenschappers voor deelname aan een uitzending. Dat constateert Hilde de Laat, studente biologie en wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Leiden. Ze verzamelde getuigenissen van wetenschappers die door journalisten zijn benaderd om te betalen voor deelname aan een programma.
Journalisten lopen er niet mee te koop dat ze bronnen om geld vragen, zo lijkt het. En toch komt het regelmatig voor, zo blijkt uit de rondgang van De Laat langs collega-wetenschappers. Een van de programma’s die zich volgens De Laat schuldig maken aan deze bedenkelijke journalistieke praktijk is het SBS6-programma Feiten en Fabels.
Sponsoring
Perswoordvoerder Jelle Klerx van SBS legt uit dat Feiten en Fabels een gesponsord programma is. Maar over hoe die sponsoring precies werkt, is de SBS-woordvoerder wat schimmig. De partijen die voor deelname worden benaderd zouden volgens hem zelf mogen bepalen of ze in de buidel tasten voor hun tv-optreden. Ook haast Klerx te verklaren dat de omroep zich strikt aan de mediawet houdt.
Dat laatste wordt in twijfel getrokken door Huub Evers, expert media-ethiek en journalistiek-docent aan de Erasmus Universiteit. De kijker moet volgens hem te allen tijde weten dat er reclame wordt gemaakt. Zo niet, dan kan dat leiden tot een klacht bij de Reclamecodecommissie.
Geen uitzondering
SBS is geen uitzondering, zo blijkt uit de navorsingen van De Laat. Verschillende wetenschappers zeggen te zijn benaderd door journalisten om te betalen voor media-aandacht. Roy Meijer, persvoorlichter van de TU Delft, krijgt, naar eigen zeggen, elke maand wel een een ‘sponsorverzoek’ van een journalistiek programma.
Het betalen van bronnen voor informatie wordt in de journalistiek beschouwd als een kwalijke praktijk. Het betalen voor informatie tast volgens de journalistieke mores de onafhankelijkheid van de berichtgeving aan.
